Coidar da auga é coidar da vida: aprendendo da natureza para avanzar cara un futuro máis sostible

Día Mundial do Medio Ambiente 2025

Este Día Mundial do Medio Ambiente, desde Viaqua sumámonos a repensar a nosa relación co planeta. A crise da contaminación por plásticos, que continúa sendo unha das emerxencias ambientais máis graves, representa tamén unha oportunidade para transformar os nosos sistemas de produción e consumo, inspirándonos nos ciclos naturais que rexen a vida.
En Viaqua, compañía galega líder na xestión do ciclo integral da auga, cremos que aprender da natureza é clave para enfrontar os retos climáticos e ambientais actuais. A natureza non xera residuos: todo se reintegra, se transforma e se reutiliza. Este principio guía o noso compromiso coa circularidade, a sustentabilidade e a resiliencia dos municipios galegos onde estamos presentes.

Un novo modelo: as ecofactorías
Na natureza, nada se desperdicia. Seguindo esta lóxica, Viaqua impulsa un novo modelo de economía circular a través das ecofactorías, que revolucionan o concepto tradicional de depuradora. Nestes centros, a auga residual convértese en recursos, os residuos transfórmanse en biogás ou fertilizantes, e a produción de enerxía renovable permite que as instalacións funcionen de forma autónoma e con baixas emisións.
O exemplo máis destacado en Galicia é a Ecofactoría de Ourense, referente a nivel estatal e europeo. Grazas á colaboración público-privada entre o Concello de Ourense e Viaqua, esta infraestrutura promove a descarbonización do ciclo integral da auga na cidade, aliñándose cos obxectivos climáticos globais.


Vista aérea da Ecofactoría de Ourense


Pero as ecofactorías son tamén espazos abertos á sociedade. Están deseñadas para ser centros de educación ambiental, onde visitantes de todas as idades poden coñecer de preto o ciclo da auga e a importancia de protexer os recursos naturais. Ademais, funcionan como hubs de innovación para o desenvolvemento de proxectos relacionados coa reutilización da auga, a valorización dos residuos ou a xeración de novos recursos a partir de subprodutos industriais, urbanos, agrícolas ou rurais.
Neste contexto nace o Centro Mixto de Investigación CIGAT Circular, promovido por CETAQUA Galicia, o centro tecnolóxico de Viaqua. Desenvolvido na ecofactoría de Ourense en colaboración coa Axencia Galega de Innovación (GAIN), este proxecto exemplifica os beneficios da colaboración público-privada e sitúa Galicia na vangarda da transición ecolóxica, cun modelo que aposta pola neutralidade climática e a economía circular como piares do futuro.

Infraestruturas verdes para un futuro sen microplásticos
En Santiago de Compostela, Viaqua lidera a posta en marcha dunha infraestrutura verde pioneira, orientada a tratar as augas de escorrentía urbana antes de que cheguen aos ríos. Este sistema innovador integra dous dispositivos de drenaxe urbana sostible (SuDS) e un humidal artificial, deseñados para reter máis do 70 % dos contaminantes arrastrados pola choiva, incluíndo hidrocarburos, aceites, sólidos en suspensión e microplásticos.
O proxecto, enmarcado na iniciativa europea WATERUN, representa unha aposta estratéxica por solucións baseadas na natureza para xestionar as augas urbanas contaminadas. A súa implementación contribúe á protección das masas de auga e á mellora da calidade ambiental, aliñándose cos obxectivos da nova Directiva (UE) 2024/3019 sobre o tratamento das augas residuais urbanas.
Este proxecto exemplifica o compromiso de Viaqua coa innovación e a sustentabilidade na xestión da auga, promovendo infraestruturas verdes que contribúen á resiliencia urbana fronte aos desafíos ambientais actuais.


Infraestrutura verde promovida por WATERUN no polígono de A Sionlla, en Santiago de Compostela

Cultura da conservación e compromiso coa contorna
En Viaqua, cremos que a sostibilidade non só se constrúe dende a innovación tecnolóxica, senón tamén dende a concienciación social e a educación ambiental. Por iso, promovemos campañas de sensibilización e programas formativos dirixidos tanto ao noso persoal como ás comunidades locais, co obxectivo de fomentar o uso responsable da auga e a protección dos ecosistemas.
A través de accións educativas como Aqualoxia, dirixidas ao público escolar, e iniciativas de voluntariado ambiental, invitamos á cidadanía a participar activamente na conservación da natureza, sementando valores de respecto e coidado pola nosa contorna natural.
Un exemplo destacado deste compromiso coa biodiversidade é o programa BiObserva, a través do cal o noso persoal recolle datos valiosos sobre a presenza e evolución de especies de aves nas instalacións que xestionamos. Esta información contribúe á mellora do coñecemento sobre o estado da biodiversidade e á súa conservación.
Este tipo de iniciativas permiten implicar os equipos de Viaqua nunha causa común, reforzando o vínculo coa natureza e co territorio, e posicionan as nosas instalacións non só como infraestruturas técnicas, senón tamén como espazos vivos e integrados na biodiversidade local.


Censo BiObserva realizado na ETAP do Lérez, Pontevedra

Avanzar máis rápido, xuntos
En Viaqua, integramos a circularidade, a innovación e o respecto polo medio natural como piares estratéxicos na nosa forma de entender a xestión da auga. Facémolo desde Galicia e para Galicia, mediante alianzas público-privadas, traballo conxunto coas administracións e coa sociedade, apostando por un modelo que sitúe ás persoas e ao territorio no centro.
Porque só sumando esforzos podemos avanzar máis rápido cara a un futuro climaticamente neutro, biodiverso e sostible, onde a auga siga sendo fonte de vida e benestar para as xeracións presentes e futuras.