Os premios da Cátedra Aquae celebraron a súa novena edición a fin de recoñecer os mellores traballos presentados nas categorías de Tese Doutoral, Traballo Fin de Máster e Traballo Fin de Grao. Unha convocatoria que, desde o seu lanzamento, recibiu máis de 260 candidaturas. “Desde as súas orixes a Cátedra centrou gran parte dos seus esforzos en promover e apoiar a investigación sobre a xestión sostible da auga. Fixémolo a través da publicación de artigos, o desenvolvemento de proxectos de investigación nacionais e internacionais, a través da participación en congresos de investigación, etc. E por suposto a través destes premios da Cátedra Aquae onde cada ano increméntase o número de candidaturas, o que afianza o interese na investigación do binomio auga-economía e o valor da Axenda 2030 para a xestión sostible da auga” destacou Amelia Pérez Zabaleta, directora da Cátedra Aquae de Economía da auga durante o acto.

Os premios

Nuria Roigé, Sandra Soneira e Alejandro Morán foron os autores dos traballos premiados á mellor Tese Doutoral, Mestrado e Grao, respectivamente.

A Tese Doutoral galardoada foi a presentada pola tarraconense Nuria Roigé, doutora da Universitat Politècnica de Catalunya, que centrou a súa investigación no desenvolvemento dunha nova metodoloxía para a priorización dos investimentos nas infraestruturas vinculadas ao ciclo integral da auga que sexa capaz de realizar unha repartición obxectiva, transparente e participativa usando criterios de Desenvolvemento Sostible. Así, para materializar a metodoloxía, a autora desenvolve dous modelos:  o Modelo de Renovación da Rede de Distribución (modelo de ordenación) e o Modelo de Priorización de Investimentos por Partidas (modelo de repartición do volume total do investimento).

Pola súa banda, a coruñesa Sandra Soneira, da Universidade de Santiago de Compostela, recibiu o premio ao mellor Traballo Fin de Mestrado polo seu estudo centrado na importancia da recuperación de custos para unha xestión adecuada do ciclo integral da auga. Unha xestión correcta e eficiente desde o punto de vista técnico só é viable se os recursos económicos están correctamente dimensionados, tal e como se establece na Directiva Marco da auga (2000).

Por último, o biscaíño Alejandro Morán, estudante da Universidade Rey Juan Carlos de Madrid, obtivo o premio ao mellor Traballo de Fin de Grao polo seu traballo sobre gobernanza da auga da conca do Mar de Aral, ancorada nun controvertido sistema de compensación de cotas entre a xeración de enerxía hidroeléctrica augas arriba, e a rega agrícola augas abaixo. O proxecto revisa as actuais incompatibilidades que rexen a hidrodiplomacia da conca e, en última instancia, as dinámicas de seguridade rexional entre os cinco países de Asia Central.

Rede de Cátedras da auga de Agbar

A xornada contou ademais cunha mesa redonda na que participaron varios representantes da Rede de Cátedras do Grupo Agbar. Un proxecto no que participan nove universidades, a través de once Cátedras, entre elas a Cátedra Aquae, co obxectivo de desenvolver un posicionamento global fronte a retos comúns no sector da auga e no planeta, detectar e xerar talento, e reforzar as alianzas como ferramenta eficaz para propoñer solucións aos principais desafíos globais, tal como promoven os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible da ONU.

Montserrat Zamorano, directora da Cátedra Hidralia para a Xestión Dixital, Innovadora, Social e Sostible da auga; Jorge Olcina, director da Cátedra Augas de Alacante Cambio Climático; e Amelia Pérez Zabaleta, directora da Cátedra Aquae de Economía da auga; xunto a Asunción Martínez, patroa delegada de Fundación Aquae e directora de Acción 2030 Social de Agbar; abordaron durante este encontro os grandes retos aos que se enfronta o sector da auga e como esta Rede pode contribuír a facer fronte aos mesmos.

“O cambio climático xerou unha novo paradigma na xestión dos recursos hídricos. España será un dos países europeos con maior risco de sufrir estrés hídrico en menos de trinta anos se non se toman medidas. A dixitalización do ciclo integral da auga, o investimento en infraestruturas hídricas integradas nas cidades e adaptadas a este novo escenario e as alianzas; son algúns dos retos que debemos afrontar de forma inmediata desde o sector. Retos aos que sen dúbida estamos a contribuír desde Agbar, como empresa referente na xestión do ciclo integral da auga, a través de proxectos como esta Rede de Cátedras destacaba Asunción Martínez durante esta mesa redonda.

“O chan, a auga e as condicións climáticas son o noso soporte vital. Con todo, o cambio climático, asociado a estas condicións climáticas, e como consecuencia da acción humana, está a afectar ao estado e disposición dos recursos. Por iso, necesitamos un cambio de mentalidade urxente” apuntaba Jorge Olcina. Por iso é polo que a Cátedra Augas de Alacante Cambio Climático que se asinaba hai escasamente unha semana ten como propósito traballar para dar resposta aos retos expostos na Axenda 2030 e en concreto ao ODS 6 ‘Auga limpa e saneamento’ e ODS 13 ‘Cambio Climático’.

Pola súa banda, Monserrat Zamorano destacou a dixitalización como elemento indispensable na xestión sostible da auga. “O Proxecto Estratéxico para a Recuperación e Transformación Económica (PERTE) de Dixitalización do Ciclo da auga, axudaranos, grazas á colaboración público-privada, a transformar a xestión do ciclo integral da auga, achegándonos coñecemento, datos e investimento para avanzar na súa xestión sostible”.

Por último, Amelia Pérez Zabaleta destacou durante esta mesa redonda que “desde o sector da auga está a traballarse para poder mitigar os efectos dos fenómenos meteorolóxicos extremos e o seu impacto sobre a poboación e o territorio. Queda moito traballo por facer e requírese un importante investimento para iso. Con todo, segundo un estudo realizado pola Cátedra Aquae, España inviste en renovación de infraestruturas do ciclo integral da auga entre un 70 e un 80% menos do que se require para adaptar a xestión ás necesidades actuais”.